Showing posts with label Mobile. Show all posts
Showing posts with label Mobile. Show all posts

Friday, March 26, 2010

ඕනෑම හුවාවි Huawei HSDPA USB මොඩමයක් නොමිලේම Unlock කරගන්නේ මෙහෙමයි

මොඩෙම් lock/unlock කිරීම ලංකාවේ නීති විරෝදී දෙයක් නෙවෙයි. ඒත් එමගින් තමන්ගේ සේවාදායකයා සමග ඇති සෙවා ගිවිසුම අවලංගු වෙන්න පුලුවන්. ඒක නිසා මේක කරන්න කලින් ඒ ගැන සැලකිලිමත් වෙන්න.
මේ කියන ක්‍රමය Huawei USB 3G/HSDPA මොඩෙම් ඕනෙම මාදිලියකට වලංගුයි.

මොඩෙම් එකක් unlock කරගන්න මුලින්ම ඔන වෙන්නෙ අදාල කේත අංකයයි (unlock code). හුවාවි මොඩෙම් සදහා මේ කේත අංකය පදනම් වෙලා තියෙන්නෙ මොඩෙම් එකේ IMEI නොම්බරය මතයි. ඒක නිසා මුලින්ම මොඩෙම් එකෙ IMEI අංකය හොයගන්න. මේක ඉලක්කම් 15 ක නොම්බරයක්. මේක මොඩමෙයෙම හෝ ඇසිරුමෙ සදහන් කරලා තියෙනවා. නැත්නම් Mobile partner එකෙ Tools -> Diagnostic යටතේ බලාගන්න.



Thursday, March 11, 2010

ජංගම දුරකතන (හා ආශ්‍රිත වෙනත් සේවා ) සදහා ගුවන්විදුලි තරංග භාවිතය - 2

මේ ලිපියේ පළමු කොටසින් එක් එක් සේවාවන් සදහා පාවිච්චි කරන් සංඛ්‍යාතයන් ගැන ලියුවා. මේ කොටසින් අපි ලංකාවේ ජංගම දුරකතන සදහා පාවිච්චි කරන EGSM-900, DCS-1800 හා WCDMA-2100 සංඛ්‍යාත පරාස ගැන සවිස්තරව බලමු.



GSM/3G ජංගම දුරකතනයක් සාමාන්‍යයෙන් තමන් සම්බන්ධ වෙලා තියෙන ජාලය සමග පනිවුඩ හුවමරු කරගන්න ගුවන් විදුලි සංඛ්‍යාතයන් දෙකක් පාවිච්චි කරනවා. මෙයින් එක් සංඛ්‍යාතයක් ජංගම දුරකතනයේ සිට ජාල වෙත පනිවිඩ යැවීමට යොදා ගන්නවා. මේකට කියන්නේ උඩුසබැදුම (uplink - අප්ලින්ක්) කියලා. අනිත් සංඛ්‍යාතය පවිච්චි කරන්නේ ජාලයේ සිට දුරකතනයට එන පනිවුඩ ලබාගන්න. මේකට කියන්නේ යටිසබැදුම (downlink - ඩවුන්ලින්ක්) කියලා. මේකියන සංඛ්‍යාත දෙකේ තමයි සියලුම පාලන නාලිකා (control channels), වාහක නාලිකා (traffic channels) සම්ප්‍රේශනය කරන්නේ. ඒ ගැන විස්තර වෙලව ලබෙන හැටියට වෙනත් ලිපියක ලියන්න හිතාගෙන ඉන්නවා.

Wednesday, March 10, 2010

ජංගම දුරකතන (හා ආශ්‍රිත වෙනත් සේවා ) සදහා ගුවන්විදුලි තරංග භාවිතය - 1

ලංකාවේ අද වන විට මිලියන 12 කට අධික ජංගම දුරකතන සංඛ්‍යාවක් භාවිත කෙරෙනෙවා. වෙන විදිහකට කිව්වොත් ලංකාවෙ ජනගහනයෙන් හැම 100 කටම මොබිල් ෆොන් 62 ක් තියෙනෙවා. මේ හැම ජංගම දුරකතනයක්ම වැඩ කරන්නේ ගුවන් විදුලි තරංග උදව් කරගෙන. මේ ගුවන් විදුලි තරංග විවිධ පරාසයන්ට අයත් වෙනෙවා. ඒ වගේම ගුවන්විදුලි තරංග වලින් මිනිසුන්ට වෙන අහිතකර බලපෑම් ගැනත් ලොකු උනන්දුවක් ඇතිවෙලා තියෙනෙවා. ඒක නිසා මට හිතුනා ලංකාවේ මෙ දුරකතන සදහා පාවිච්ච්කරන ගුවන්විදුලි තරංග පරාසයන් ගැන සටහනක් ලියන්න.

ජංගම දුරකතන වලට අමතරව වෙනත් බොහොමයක් සංනිවේදන සේවාවන් හා උපකරන සදහාත් මෙ ගුවන් විදුලි තරංග භාවිත කරනවා. ඒක නිසා අපි මුලින්ම බලමු ඒ වෙනත් සේවාවන් වල පාවිච්චි කරන ගුවන් විදුලි තරංග සංඛ්‍යාත එක්ක කොහොමද මේ ජංගම දුරකතන සංඛ්‍යාත පිහිටලා තියෙන්නෙ කියලා. පහල රූපයෙන් පෙන්වලා තියෙන්නේ ගුවන් විදුලි තරංග වර්නාවලියේ (Radio Frequency Spectrum) සරල සටහනක්. මේකෙ පෙන්වන දේ ගැන පොඩ්ඩක් විස්තර බලමු.

Friday, February 5, 2010

සිම්බියන් (Symbian) නිදහස ලබයි.

ලොව පුරා ජංගම දුරකතන මිලියන 330 කට වැඩි ගනනකට පනපෙවු සිම්බියන් මෙහෙයුම් පද්ධතිය 2010 පෙබරවාරි 4 සිට විවෘත කේත (Open source) පද්ධතියක් ලෙස නිදහස් කර ඇත. මේ අනුව අවශ්‍ය ඕනෑම කෙනෙකුට මෙතැනින් සිම්බියන් නාමකරනය අනුව Symbian^3 අනුවාදය කේතයන් බාගන්න පුලුවන්.

Tuesday, November 24, 2009

ටච් පෑඩ් වැඩ් කරන හැටි - 2 කොටස

මේ සටහනේ පලමු කොටසින් අපි කතා කලේ resistive ටච්පෑඩ් ගැන. දැන් අපි එකෙ ඉතිරි කොටස වශයෙන් capacitive ටච්පෑඩ් ගැන කතා කරමු.

වීදුරු, ප්ලස්ටික් වැනි පරිවරකයක දෙපැත්තෙ සන්නායක ස්ථර (තහඩු ) දෙකක් තැබීමෙන් තමයි ධාරිත්‍රකයක් එහෙම නැත්නම් කැපෑසිටරයක් හදලා තියෙන්නෙ. මේ ධාරිත්‍රකය දෙපැත්තට වෝල්ටීයතාවයක් (විභව අන්තරයක්) යෙදුවහම ඒ සන්නායක දෙක අතර විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රයක් ඇතිවෙනවා. 

Wednesday, November 18, 2009

ටච් පෑඩ් (TouchPad) වැඩ් කරන හැටි - 1 කොටස

මගේ කලින් සටහනක (මොනවද මේ ජංගම දුරකථන වල තියෙන සංවේදක )ලියුවානෙ සෙන්සර් වර්ග ගැන ස්විස්තරව කතා කරණවා කියලා ඉතින් අද මම ටච් සෙන්සෙර් එහෙම නැත්නම් ටච්පෑඩ් ගැන ලියන්න හිතුවා.

ඉතින් මේ ටච් සෙන්සර් වැඩ කරන සිද්ධාන්තය අනුව නොයෙක් වර්ග තියෙනවා. මම ඒවායින් වැඩිපුරම භාවිත කරන “ප්‍රතිරෝධමය ටච්පෑඩ් (resistive touch pads - used in most mobile phones)” සහ “ධාරිත්‍රකමය ටච්පෑඩ් (capacitive touch pads – used mainly on laptops and iPhone)” ගැන තමයි ලියන්න යන්නේ.

සටහනේ පළමු කොටසින් අපි මේ resistive touch pads ගැන බලමු. මේ resistive touch pads ත් ප්‍රධාන වර්ග දෙකක් තියෙනෙවා
1. සන්නායක 4 වර්ගය ( 4 - wire type)
2. සන්නායක 5 වර්ගය ( 5 - wire type)


මේ වායින්වැඩිපුරම භාවිත කරන්නේ සන්නායක 4 වර්ගය ( 4 - wire type) යි. පහල රූපයෙන් පෙනෙන්නේ මේ touchpad ක සැකසුමයි (හරස්කඩ).




Friday, October 16, 2009

LCD තිරයක අන්වීක්ෂීය සටහන්

මගේ මේසය උඩ තිබිලා හම්බ උනා Nokia 6120c ෆෝන් එකකින් ගලවපු LCD එකක්. මේක මම දැනට අවු 2 විතර කලින් පාවිච්චි කරපු ෆෝන් එකෙන් ගලවපු එකක්. ඒක දවසක් බිම වැටිලා LCD එකෙ මැද්දෙන් පුපුරලා pixel පේලි කීපයක් පෙන්නෙ නැතුව ගියානෙ (ච්හ් ඒ දවස් වල මේ බ්ලොග් කෙරුවාව කලේ නැහැනෙ, නැත්නම් ඒකත් මේකෙ ලියන්න තිබුනා). LCD එකක් වැඩ කරන හැටි ගැන අදහසක් ගන්නත් එක්ක මට හිතුනා එකෙ පින්තූර ටිකක් දාන්න. පින්තූර කිව්වට මේවා අන්වීක්ෂයක් තුලින් ගත්ත පින්තූර. මේ ටික බැලුවට පස්සෙ හිතෙයි නිකම්ම වීදුරුකෑල්ලක් වගෙ තිබුනට මෙක කොයි තරම් සංකීර්ණද කියලා.

මේක නිකම්ම LCD එකක් කියල කිව්වට මේක TFT (Thin Film Transister - මේ මොකක්ද කියලා අපි පසුව බලමු) වර්ගයේ සහ පසුබිම් ආලෝක සපයන උපාංගත් මෙකට අයිතියි.

මෙන්න LCD එකේ බාහිර පෙනුම.

ඉදිරිපස පෙනුම.

Wednesday, September 23, 2009

Windows Mobile (Samsung Omnia i900) සහ සිංහල යුනිකෝඩ්

මගේ කලින් සටහනෙන් කිව්වෙ Symbian phone එකකට සිංහල යුනිකෝඩ් font දාන්නෙ කොහොමද කියලා. අද කියන්න යන්නෙ windows mobile phone එකකට ඒක කරන හැටි. මේකට මම පාවිච්චි කරන්නෙ Samsung Omnia SGH-i900 phone එකක්. ඒකෙ තියෙන්නෙ windows mobile 6.1 professional version එක.




මේකෙ දැනට Techකතා site එක පේන්නෙ මේ විදිහට.
Windows mobile phone වලට ෆොන්ට් දාන හැටි මෙහෙමයි.




(1) Phone එක active sync වලින් PC එකට connect කරලා “\Windows” folder එකට brows කරන්න. ඒකෙ Fonts කියලා folder එකක් නැත්නම් එහෙම folder එකක් හදන්න.
(2) දැන් මේ “\windows\fonts” folder එකට අවශ්‍ය font එක copy කරන්න. මම පාවිච්චි කරේ "ඉස්කොලෙ පොත" (iskpota.ttf).
(3) ඊලගට phone එකේ registry entry කීපයක් දාන්න ඕනා. මේකට මම නම් පාවිච්චි කෙලේ Visual studio 2005 වල එන Windows CE remote registry editer කියන ටූල් එක. මේ සදහා windows mobile registry edit කරන ඕනෑම එකක් පාවිච්චි කරන්න පුලුවන්. මේ ඕනම ක්‍රමයකට පහත දැක්වෙන entry ටික දාගන්න.
-----------------------------------------------------------------------
[HKEY_LOCAL_MACHINE\System\GDI]
“FontLinkMethods” = dword:1

[HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\FontLink\SystemLink]
“Tahoma” = “\\windows\\Fonts\\ iskpota.ttf,Iskoola Pota”

“Courier New” = “\\windows\\Fonts\\ iskpota.ttf,Iskoola Pota”
-------------------------------------------------------------------------
[මේක කරන්න පුලුවන් තව ක්රමයක් තමයි. තිත් ඉරි වලට මැදින් තියෙන registry keys ටික text file එකකට copy කරලා, ඒක sinhala.reg වගෙ “.reg” extension තියෙන නමකට rename කරන්න. දැන් මේ file එක active sync වලින් copy කරන්න. දැන් copy කරපු file එක මත double click කරන්න. එන message එකට yes කියන්න.]

සැ. යු.- Tool එකෙන් registry entry දානව නම් "\\" වෙනුවට "\" භාවිතා කරන්න.

දැන් phone එක පරිගණකයෙන් ගලවා restart කරන්න. එතකොට අලුත් font එකෙන් සිංහල අකුරු පේන්න ඕනා.

දැන් Techකතා site එක පෙන්නෙ මේ විදිහට.



























ලොකුම ප්‍රෂ්ණය තමයි සිංහල අකුරු type කරන එක. මේකට තියෙන ක්රමය තමයි UCSC එසැනින් පරිවර්තකය හෝ යතුරු පුවරුව පාවිච්චි කරන එක. ඒත් මේ දෙකින් එකක් වත් හොදින් වැඩ කලේ නැහැ. එසැනින් පරිවර්තකය වැඩ කලේම නැහැ. යතුරු පුවරුවේ සමහර අකුරු විතරයි වැඩ කරේ.



ඉහත රූපයේ මුල් අකුර මම "පි" type කල විට ලැබුනු අකුරයි. ඉතින් මේකත් පාවිච්චි කලනොහැකි මට්ටමේ තමයි.

Registry entry මැකීමෙන් හෝ “clean boot” කිරීමෙන් මේ font එක ඉවත් කරගන්න පුලුවන්.

සැ. යු.- අත්හදා බැලීමේ අවදානම ඔබ සතුයි.

Monday, September 21, 2009

Nokia 5800 සහ සිංහල යුනිකෝඩ්

මේ දවස් වල අපේ Techකතා අහන කට්ටිය ගෙ ප්‍රශ්නයක් තිබුන මොබයිල් ෆොන් වලට සිංහල දාන්නෙ කොහොමද කියලා. ඉතින් මටත් හිතුනා මගේ phone එකටත් සිංහල font එකක්වත් දාලා බලන්න.
මේක Nokia 5800 වර්ගයේ එකක්. Nokia Symiban phone බොහෝමයක් සිංහල support කරන්නේ නැහැ.
මේකෙ දැනට Techකතා site එක පෙන්නෙ මේ විදිහට.
























අපිට කරන්න පුලුවන් මෙකට සිංහල font එකක් දාලා අකුරු ටික යන්තම් බලගන්න හදගන්න. එත් rendering නම් හොද නැහැ. (Symbian OS 9.x, S60 3rd edition හො 5th edition phone වලට font එකක් දාගන්නේ මෙහෙමයි.

(1)මුලින්ම දාන්න ඕනා font එක තොරගන්න. මේ ෆොන්ට් එකට සිංහල, ඉන්ග්‍රීසි අකුරු ඔක්කොම තියෙන එකක් තොර ගන්න. නැත්නම් ඉන්ග්‍රීසි අකුරු පේන්නෙ නැතුව යයි. මම මේකට "ඉස්කොලෙ පොත" (iskpota.ttf) එක තොරා ගත්තා.
(2)දැන් phone එක "Mass storage" විදිහට පරිගණකයකට සම්බන්ද් කරන්න.
(3)ඊලගට phone එකේ external memory card එකේ resource\Fonts යනුවෙන් folder සාදාගන්න [resource ඇතුලෙ Fonts folder එක]. මේ Fonts folder එකට iskpota.ttf file එකන් copy 4ක් අරගෙන පහන නම් වලට rename කරන්න.
(i) s60snr.ttf
(ii) s60ssb.ttf
(iii) s60tsb.ttf
(iv)S60ZDIGI.ttf
මේ පියවර අවසානයේ එකම file එකේ copy 4 ක් නම් 4 කින් තියෙන්න ඕනා.

දැන් phone පරිගණකයෙන් ගලෙවා restart කරන්න. එතකොට අලුත් font එකෙන් සියලු අකුරු පේන්න ඕනා.
දැන් Techකතා site එක පෙන්නෙ මේ විදිහට.


මේක Internal memory පමණක් ඇති phone වලට කරන්න එපා. Font නැවත පර්ණ් එකට යන්න internal memory format කරන්න වෙන්න පුලුවන්.

Externel memory තියෙන phone එකේ memory card එක ගලවා restart කිරීමෙන් පරණ font එක restore කර ගන්න පුලුවන්.
ඊළග ප්‍රෂ්ණය තමයි සිංහල අකුරු type කරන එක. මේකට තියෙන ක්‍රමය තමයි UCSC එසැනින් පරිවර්තකය හෝ යතුරු පුවරුව පාවිච්චි කරන එක. (not 100% good and easy).







Symbian OS එකේ සිංහල අකුරු මීට වඩා හොදට render කරන්න පුලුවන් ක්‍රමයක් දන්න කෙනෙක් ඉන්නවානම් කරුණාකරලා මටත් කියන්න.
සැ. යු.- අත්හදා බැලීමේ අවදානම ඔබ සතුයි.

Thursday, September 17, 2009

චීන මොබයිල් ෆොන් රෙපෙයාර්

මගේ යාලුවෙක්ගෙ මොබයිල් ෆොන් එක බිම වැටිලා ඊට පස්සෙ වඩ කරන්නෙ නැතුව ගිහින්. ඉතින් අද ලියන්න හිතුවෙ ඒක අලුත්වැඩියා කරපු හැටි ගැනයි.


මේ ෆොන් එක China mobile A618 වර්ගයේ එකක්. මේකෙ තිබුන රෝග ලක්ෂණය තමයි ON කරහම සාමාන්‍ය විදිහට Display එක එනවා ඒත් Keyboard එකවත් touchpad එකවත් වැඩ කරන්නේ නැහැ. Touchpad එක damage වුනු ලකුණු පේන්න තිබුනා.

ඉතින් අපි මේක ගලවලා බැළුවම touch pad එක display එකට අලවපු තැනින් ලේසියෙන් ගලවන්න පුලුවන් කියලා තේරුනා.

[නිල් පාට ඊතලයෙන් පෙන්වන දාරය දිගේ පිහිතලයකින් display එක සහ touch pad එක වෙන් කරගන්න පුලුවන්]


ඒත් මේක ටිකක් පරිස්සමින් කරන්න ඕනා. Touch pad එකේ flex cable ත් display එකේ flex cable එකටම මගදි පාස්සලා තියෙන්නෙ. මේ flex cable එක්ක වැඩ පරිස්සමින් කරන්න ඕනා, වැඩිපුර රත් වුනොත් flex cable එක උනු වෙලා ඔක්කොම වැඩෙ අල වෙනවා.

[flex cable සම්බන්දය]

කොහොම හරි touch pad එක වෙන් කර ගෙන multimeter එකෙන් පරීක්ෂා කලහම ඒක short කියල පෙනුනා. දැන් ඉතින් වෙලා තියෙන වැඩේ පැහැදිලියි. touch pad එක short වෙලා නිසා system එකට දිගටම touch point එකක් එනවා, ඒක නිසා system එක වෙන එක key එකකටවත් respond කරන්නෙ නැහැ.

දැන් touch pad මාරු කලහම ලෙඩේ හොද් වෙන්න ඕනා. ඒත් නිකමට වගේ තවත් උත්සාහයක් දාලා touch pad එකත් ගොඩ දාන්න පුලුවන් උනා.

phone එක බිම වැටුන වෙලාවෙ ගලක් ඇනිලා touch pad එකේ උඩ layer එකයි, යට layer එකයි එකට ඇලිලා තමයි touch pad එක short වෙලා තියෙන්නේ. Touch pad එකේ යට පැත්ත සීරුවෙන් රත් කරලා, බීම බොන බටයක් damage වෙච්ච තැන මැදිකරලා (on top layer) තියලා ඉරුවා.



අපේ බලාපොරොත්තුව මේකෙන් එකට ඇලුන layer දෙක වෙන් කරගන්නයි. මෙහෙම දෙපරක් විතර කරලා නැවත පරීක්ෂා කෙලෙහම වැඩේ හරි ගිහින්. (මේ රත් කරෙන වැඩේ යට පැත්තෙන්ම කරන්න ඕනා. Touch pad වල යට පැත්ත වීදුරු, උඩ පැත්ත plastic ඒක නිසා උඩපැත්ත රත් කරොත් උනු වෙනවා.)

මේකෙන් පස්සෙ phone එක ආපහු තිබුන විදිහටම සවි කලහම පාවිච්චි කරන්න පුලුවන් මට්ටමි වැඩකරා. Touch pad එකත් damage වුන තැන හැර හොදින් වැඩ.


Wednesday, August 5, 2009

මොනවද මේ ජංගම දුරකථන වල තියෙන සංවේදක (mobile phone sensors)?

Blog එකක් ලියන්න පටන් ගත්තට ගොඩක් කාලෙකින් මොනවත් ලියන්න බැරි උනා. ඒක නිසා අද තදින්ම හිතා ගත්ත ලියන්න.

ඉතින් අද මට ලියන්න හිතුනා මේ ජංගම දුරකථන වලට එකතුවෙලා තියෙන සංවේදක (sensor)ගැන, ඒවා වැඩ කරන්නේ කොහොමද, ඒවයින් අපිට කරගන්න පුලුවන් මොනවද කියලා.
මට හිතෙන හැටියට ජංගම දුරකථන වලට වැඩියෙන්ම එකතු වෙල තියෙන්නෙ ත්වරන සංවේදක (accelerometer sensor), ස්පර්ශ සංවේදක(touch sensor) සහ ආලෝක සංවේදකයි(light sensor). දැන් දැන් ජංගම දුරකථන වලට සමීපත්ව සංවේදක(proximity sensor) සහ චුම්භකත්ව සංවේදකත් (magnetometer sensor)එකතුවෙලා තියෙනවා. මේ අතරට විභ්‍රමණේක්ෂ සංවේදකත් (gyroscope sensor) ලගදීම එකතුවෙයි කියලා හිතනවා. අදට අපි බලමු මේ එක එක සෙන්සරයෙන් මොනෙවද කෙරෙන්නේ කියලා.



(1) ත්වරන සංවේදක (accelerometer sensors)
ත්වරන සංවේදකයකින් කරන්නේ එම උපකරනෙයට දැනෙන බලය මනින එකයි. අර නිවුටන්ගේ නියමයට අනුව බලයත් ත්වරනයත් සමානුපාතික නිසා මෙවායින් ත්වරනය මනින ලෙස සැලකීමට පුලුවන්. මේවා නිශ්චලව තියෙන කොට පොලොවෙන් ඇතිකරන ගුරුත්වජ ත්වරනය සටහන් කෙරෙන අතර නිදහස් වැටීමකදී බිංදුව අගයක් පෙන්වයි.
ගුරුත්වජ ත්වරනය ඇති දිශාව මෙමගින් සොයාගත හැකිනිසා කැමරා, mobile phone ආදී උපකරන වල තිරය (screen) අල්ලගෙන සිටින දිශාව සොයා ගෙන ඒ අනුව දර්ශනය වෙනස් කිරීමට (කරකැවීමට) බහුලවම පාවිච්චි කරනවා (landscape portrait screen rotation).
මේවා අඩංගු උපකරනයක් අරගෙන ඇවිදින කොට තබපු පියවර ගනන, ඇවිදපු දුර වගෙ දෙවලුත් ලබා ගන්න පුලුවන්. තව GPS භාවිතවෙන් මග සොයගනීමේ වැඩ වලටත් මෙවා යොදා ගන්නෙවා. ඒ වගේම චලන ඉඟි (motion gesture) මගින් විධාන දීම දැන් ජනප්‍රිය වීගෙන යනවා.

(2) ස්පර්ශ සංවේදක (touch sensors)
මේවාට බොහෝම වෙලවට ටච් ස්ක්‍රීන් (touch screen) කියලත් කියනෙවා. මේවා කරන්නේ ඇගිල්ලකින් හෝ විශේෂ පෑනකින් කරන ස්පර්ෂයන්, තෙරපීම් හදුනා ගැනීමයි. ඉතින් තිරය මත දිස් වෙන යතුරු පුවරුවක් හෝ බොතමක් එබීමට මෙවා බහුලවම යොදා ගන්නෙවා. ඒ වගේම ස්පර්ශ ඉඟි (touch gestures) මගින් යම් යම් දේ කර ගැනීමටත් මේවා යොද ගන්නෙවා. උදාහරනයක් විදිහට ඇඟිල්ල තිරය මත ඉහල සිට පහලට ඇතිල්ලීමෙන් ස්ක්‍රොල් කිරීම. තව වැදගත් දෙයක් තමයි මේ ස්පර්ශ් සංවේදක තිරයත් එක්කම තියෙන් ඕනෑ නැහැ. දුරකථනයේ වෙනත් කොටස් මතත් මේ සංවේදක සවි කරන්න පුලුවන් (උදා. HTC - Touch Diamond).

(3) ආලෝක සංවේදක (light sensors)
ආලොක සංවේදක බොහොම සරල සෙන්සර වර්ගයක්. මේවයින් අවට පරිසරයේ ආලෝක තත්වය(තීව්‍රරතවයා ගැන මිනුමක් ලබා දෙනෙවා. දැනට ජංගම දුරකථන වලට මෙයින් ඇති ප්‍රයෝජනය තමයි අවට ආලෝකය අනුව තිරයේ දීප්තිය සීරුමාරු කිරීමයි. මෙමගින් පාවිච්චි කරන්නාට හොද දර්ශනයක් ලබා දෙනෙවා වගේම බැටරි ඉතිරිකිරීමත් සිද්ධ වෙනවා.





සැම්සුන්ග් ඔම්නියා (SGH-i900) හි ආලෝක සංවේදකය

(4) සමීපත්ව සංවේදක(proximity sensors)
මෙම සෙන්සර මගින් යමක් අසල ඇති බව හදුනාගනියි. මේ සදහා ස්පර්ශ වීම අවශ්‍ය නොවේ. දැනට ජංගම දුරකථන වල මේවා භාවිතා කෙරන්නේ ඇමතුමක් සම්බන්ධව තියෙනකොට ස්පර්ශ සංවේදක (touch screen) ක්‍රියාවිරහිත (disable) කිරීමෙන් අනවශ්‍ය ලෙස තිරෙයේ දිස්වෙන දේ ක්‍රියාකිරීම වැලැක්වීමටයි.


නොකියා 5800 හි ආලෝක හා සමීපත්ව සංවේදක

(5) චුම්භකත්ව සංවේදක (magnetometer sensors)
මෙම සෙන්සර මගින් අවට පරිසරයේ ඇති චුම්භක ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රබලතාව හා දිශාව සොයාගන්න පුලුවන්. iPhone 3G s, Nokia N97 වැනි ජංගම දුරකථන වල මේවා භාවිතා කිරීමෙන් ඉලෙක්ට්‍රොනික් මාලිමා යන්ත්‍ර (elctronic/digital compass) දිශාව සොයාගැනීමට යොදාගෙන තියෙනෙවා. තව GPS භාවිතවෙන් මග සොයගනීමේ වැඩ වලටත් මෙවා යොදා ගන්නෙවා.

(6) විභ්‍රමණේක්ෂ සංවේදක (gyroscope sensors)
ත්වරන සංවේදකයකින් සරල චලිත සොයා ගන්න පුලුවන් උනත් බ්‍රමන චලිත හොයගන්න අමරුයි. ඒකට තමයි මෙ සෙන්සර් වර්ගය තියෙන්නෙ. ඒ කියන්නේ මේකෙන් phone එක කැරකැවීමක් වෙනවද, කරකැවෙන වේගය වගේ දේවල් මෙකෙන් ලබා ගන්න පුලුවන්.ටිකක් මිල අධික නිසා තවම ජංගම දුරකථන වල එතරම් දකින්න නැහැ. GPS භාවිතවෙන් මග සොයගනීමේ වැඩ වලට මෙයින් ප්‍රයොජන ගත හැකි නිසා ලගදීම එකතුවෙයි කියලා හිතනෙවා.

ඉතින් අදට ඇති වගේ. මේ එක එක සෙන්සරය ගැන ඉදිරියෙදී විස්තරාත්මකව කතා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනෙවා.