විදුලි බිල අඩුකරන ගැජට් වලින් ඇත්තටම විදුලි බිල අඩුවෙනවාද? ( 2 - කොටස )

ඔබේ විදුලි මීටරය හදුනා ගන්න. (Domestic kWh meter)


මේ ලිපියේ පලමු කොටසින් මම ලියුවේ විදුලිය සම්බන්ධ තාක්ෂනික කරුනු ටිකක්. අද ලියන්න යන්නෙ ගෘහස්ත විදුලි මීටරයක ක්‍රියාකාරීත්වය හා ඒ ආශ්‍රිත විස්තර.

ක්‍රියාකරන ආකාරය අනුව ප්‍රධාන වශයෙන් මේ මීටර් වර්ග කීපයක් තියෙනවා.

විදුලි බිල අඩුකරන ගැජට් වලින් ඇත්තටම විදුලි බිල අඩුවෙනවාද? ( 1- කොටස )

සක්‍රිය ක්ෂමතාවය (active power), දෘශ්‍ය ක්ෂමතාවය (apparent power), ක්ෂමතා සාධකය (power factor) සහ තරංග හැඩ විකෘති (Waveform distortion)

පසුගිය මාස කීපය ඇතුලත මට email මගින් සහ වෙනත් යහලුවන් කීප දෙනෙකුගෙන්ම දැනගන්න ලැබුනා මේ 35% ක් දක්වා විදුලි බිල අඩුකරන ගැජට් එකක් විකුනන්න තියෙනෙවා කියලා. මේ උපකරනය නිවසේ තියෙන විදුලි පේනුවකට් සම්බන්ධ කරන්න විතරයි තියෙන්නෙ. මේ ගැජට් එක ඇත්තටම වැඩ කරනවාද, කොහොමද වැඩ කරන්නේ (ක්‍රියාකරීත්වය ගැන) බොහොම දෙනෙක් විමසා සිටියා. ඉතින් හැම දෙනාටම ප්‍රයොජනවත් වෙන්න මගේ අදහස් ඒ ගැන ලියා තියන්න හිතුවා. ඒකෙ විස්තර පත්‍රිකාවෙ ක්‍රියාකාරීත්වය ගැන කියවෙන තැන්වල තියෙන තාක්ෂනික වචන කීපයක් සහ ඒවයේ තේරුම, වැදගත්කම ගැන තමයි මේ ලිපියෙන් ලියන්න යන්නෙ. ඉදිරි ලිපිවලින් අපේ ගෘහස්ත විදුලි මීටරවල ක්‍රියාකාරීත්වය ගැනත්. මේකියන විදිහට 35% විදුලි බිල අඩු වෙනවද කියන එක ගැන මගේ අදහසත් ලියන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.

අපි මුලින්ම බලමු විදුලි බිල හැදෙන්නෙ කොහොමද කියලා.

මෝටර් රථ ප්‍රධාන පහනට LED

ටික කලකට කලින් අපි ආලෝකය නිපදවාගන්න පාවිච්චි කලේ ටංග්ස්ටන් සූත්‍රිකා පහන් (tungsten filament lamps), ඊටත් කලින් නම් කාබන් සූත්‍රිකා පහන්. මෙවා ක්‍රමයෙන් ප්‍රතිදීපන පහන් (fluorescent lamps) වලට, සංගත ප්‍රතිදීපන පහන් (compact fluorescent lamps - CFL) වලට මාරු වෙලා. ඊටත් පස්සෙ අද කාලේ බොහොමයක් අවශ්‍යතා වලට ආලොක විමෝචක ඩයොඩ (light emitting diodes - LED) ජනප්‍රිය වෙලා තියෙනවා. මේ ලිපියෙන් ලියන්න යන්නෙ මේ LED කොහොමද මොටර් රථවල ප්‍රධාන පහන් (Headlights) සදහා යොදාගෙන තියෙන්නෙ කියලා. මේ කියන්නේ වහනයක් ගත්තට පස්සෙ එකෙ තියෙන පහන ගලවලා ඒකට LED එකක් හයිකරන එක ගැන නෙවෙයි, නිශ්පාදකයාම සවිකරන LED පහන් ගැනයි.

ජංගම දුරකතන (හා ආශ්‍රිත වෙනත් සේවා ) සදහා ගුවන්විදුලි තරංග භාවිතය - 2

මේ ලිපියේ පළමු කොටසින් එක් එක් සේවාවන් සදහා පාවිච්චි කරන් සංඛ්‍යාතයන් ගැන ලියුවා. මේ කොටසින් අපි ලංකාවේ ජංගම දුරකතන සදහා පාවිච්චි කරන EGSM-900, DCS-1800 හා WCDMA-2100 සංඛ්‍යාත පරාස ගැන සවිස්තරව බලමු.

GSM/3G ජංගම දුරකතනයක් සාමාන්‍යයෙන් තමන් සම්බන්ධ වෙලා තියෙන ජාලය සමග පනිවුඩ හුවමරු කරගන්න ගුවන් විදුලි සංඛ්‍යාතයන් දෙකක් පාවිච්චි කරනවා. මෙයින් එක් සංඛ්‍යාතයක් ජංගම දුරකතනයේ සිට ජාල වෙත පනිවිඩ යැවීමට යොදා ගන්නවා. මේකට කියන්නේ උඩුසබැදුම (uplink - අප්ලින්ක්) කියලා. අනිත් සංඛ්‍යාතය පවිච්චි කරන්නේ ජාලයේ සිට දුරකතනයට එන පනිවුඩ ලබාගන්න. මේකට කියන්නේ යටිසබැදුම (downlink - ඩවුන්ලින්ක්) කියලා. මේකියන සංඛ්‍යාත දෙකේ තමයි සියලුම පාලන නාලිකා (control channels), වාහක නාලිකා (traffic channels) සම්ප්‍රේශනය කරන්නේ. ඒ ගැන විස්තර වෙලව ලබෙන හැටියට වෙනත් ලිපියක ලියන්න හිතාගෙන ඉන්නවා.

ජංගම දුරකතන (හා ආශ්‍රිත වෙනත් සේවා ) සදහා ගුවන්විදුලි තරංග භාවිතය - 1

ලංකාවේ අද වන විට මිලියන 12 කට අධික ජංගම දුරකතන සංඛ්‍යාවක් භාවිත කෙරෙනෙවා. වෙන විදිහකට කිව්වොත් ලංකාවෙ ජනගහනයෙන් හැම 100 කටම මොබිල් ෆොන් 62 ක් තියෙනෙවා. මේ හැම ජංගම දුරකතනයක්ම වැඩ කරන්නේ ගුවන් විදුලි තරංග උදව් කරගෙන. මේ ගුවන් විදුලි තරංග විවිධ පරාසයන්ට අයත් වෙනෙවා. ඒ වගේම ගුවන්විදුලි තරංග වලින් මිනිසුන්ට වෙන අහිතකර බලපෑම් ගැනත් ලොකු උනන්දුවක් ඇතිවෙලා තියෙනෙවා. ඒක නිසා මට හිතුනා ලංකාවේ මෙ දුරකතන සදහා පාවිච්ච්කරන ගුවන්විදුලි තරංග පරාසයන් ගැන සටහනක් ලියන්න.

ජංගම දුරකතන වලට අමතරව වෙනත් බොහොමයක් සංනිවේදන සේවාවන් හා උපකරන සදහාත් මෙ ගුවන් විදුලි තරංග භාවිත කරනවා. ඒක නිසා අපි මුලින්ම බලමු ඒ වෙනත් සේවාවන් වල පාවිච්චි කරන ගුවන් විදුලි තරංග සංඛ්‍යාත එක්ක කොහොමද මේ ජංගම දුරකතන සංඛ්‍යාත පිහිටලා තියෙන්නෙ කියලා. පහල රූපයෙන් පෙන්වලා තියෙන්නේ ගුවන් විදුලි තරංග වර්නාවලියේ (Radio Frequency Spectrum) සරල සටහනක්. මේකෙ පෙන්වන දේ ගැන පොඩ්ඩක් විස්තර බලමු.

ටච් පෑඩ් වැඩ් කරන හැටි - 2 කොටස

මේ සටහනේ පලමු කොටසින් අපි කතා කලේ resistive ටච්පෑඩ් ගැන. දැන් අපි එකෙ ඉතිරි කොටස වශයෙන් capacitive ටච්පෑඩ් ගැන කතා කරමු.

වීදුරු, ප්ලස්ටික් වැනි පරිවරකයක දෙපැත්තෙ සන්නායක ස්ථර (තහඩු ) දෙකක් තැබීමෙන් තමයි ධාරිත්‍රකයක් එහෙම නැත්නම් කැපෑසිටරයක් හදලා තියෙන්නෙ. මේ ධාරිත්‍රකය දෙපැත්තට වෝල්ටීයතාවයක් (විභව අන්තරයක්) යෙදුවහම ඒ සන්නායක දෙක අතර විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රයක් ඇතිවෙනවා. 

ටච් පෑඩ් (TouchPad) වැඩ් කරන හැටි - 1 කොටස

මගේ කලින් සටහනක (මොනවද මේ ජංගම දුරකථන වල තියෙන සංවේදක )ලියුවානෙ සෙන්සර් වර්ග ගැන ස්විස්තරව කතා කරණවා කියලා ඉතින් අද මම ටච් සෙන්සෙර් එහෙම නැත්නම් ටච්පෑඩ් ගැන ලියන්න හිතුවා.

ඉතින් මේ ටච් සෙන්සර් වැඩ කරන සිද්ධාන්තය අනුව නොයෙක් වර්ග තියෙනවා. මම ඒවායින් වැඩිපුරම භාවිත කරන “ප්‍රතිරෝධමය ටච්පෑඩ් (resistive touch pads - used in most mobile phones)” සහ “ධාරිත්‍රකමය ටච්පෑඩ් (capacitive touch pads – used mainly on laptops and iPhone)” ගැන තමයි ලියන්න යන්නේ.

සටහනේ පළමු කොටසින් අපි මේ resistive touch pads ගැන බලමු. මේ resistive touch pads ත් ප්‍රධාන වර්ග දෙකක් තියෙනෙවා
1. සන්නායක 4 වර්ගය ( 4 - wire type)

2. සන්නායක 5 වර්ගය ( 5 - wire type)

මේ වායින්වැඩිපුරම භාවිත කරන්නේ සන්නායක 4 වර්ගය ( 4 - wire type) යි. පහල රූපයෙන් පෙනෙන්නේ මේ touchpad ක සැකසුමයි (හරස්කඩ).

LCD තිරයක අන්වීක්ෂීය සටහන්

මගේ මේසය උඩ තිබිලා හම්බ උනා Nokia 6120c ෆෝන් එකකින් ගලවපු LCD එකක්. මේක මම දැනට අවු 2 විතර කලින් පාවිච්චි කරපු ෆෝන් එකෙන් ගලවපු එකක්. ඒක දවසක් බිම වැටිලා LCD එකෙ මැද්දෙන් පුපුරලා pixel පේලි කීපයක් පෙන්නෙ නැතුව ගියානෙ (ච්හ් ඒ දවස් වල මේ බ්ලොග් කෙරුවාව කලේ නැහැනෙ, නැත්නම් ඒකත් මේකෙ ලියන්න තිබුනා). LCD එකක් වැඩ කරන හැටි ගැන අදහසක් ගන්නත් එක්ක මට හිතුනා එකෙ පින්තූර ටිකක් දාන්න. පින්තූර කිව්වට මේවා අන්වීක්ෂයක් තුලින් ගත්ත පින්තූර. මේ ටික බැලුවට පස්සෙ හිතෙයි නිකම්ම වීදුරුකෑල්ලක් වගෙ තිබුනට මෙක කොයි තරම් සංකීර්ණද කියලා.

මේක නිකම්ම LCD එකක් කියල කිව්වට මේක TFT (Thin Film Transister - මේ මොකක්ද කියලා අපි පසුව බලමු) වර්ගයේ සහ පසුබිම් ආලෝක සපයන උපාංගත් මෙකට අයිතියි.

මෙන්න LCD එකේ බාහිර පෙනුම.

ඉදිරිපස පෙනුම.